DOĞADA "İŞ BİRLİĞİ YA DA SÖMÜRÜ"

 İşbirliğine dayalı ilişkiler hileye açıktır, tehlike de arz ederler ve hatta kuşlar arasında bile mutualizm ve parazitizm arasındaki bağlantı sıklıkla belirsizleşir. Örneğin, Afrika savanlarında büyük otoburların sırtlarındaki keneleri yiyen kenekuşları diye bir grup var, İngilizce yaygın isimleri “oxpecker”. Çoğu zaman bu davranış, her iki taraf için de faydalıdır; ancak yapılan gözlemler, kene sayısının az olduğu durumlarda, kenekuşlarının kenelerin konakları üzerinde açtığı yaralarından doğrudan kanı emmekte tereddüt etmediklerini göstermiştir.





Kalahari Çölü'nde çatal kuyruklu drongo guguğu (Surniculus dicruroides, Fork-tailed Drongo-Cuckoo), meerkat olarak isimlendirilen memelilerden kasapkuşlarına kadar karışık türden bir grup beslenen tür grubu için sıklıkla gözcülük yaparlar. Bu ekstra güvenlik, diğerlerinin beslenmeye odaklanmasını sağlar, böylece sürekli olarak gökyüzünü tehlike için tarayarak zaman harcamazlar. Bu gruplardaki çoğu tür sosyal olup, yiyecekleri topraktan kazarak çıkarmada uzmandır; ancak drongo kuşları yüksek bir dalda tek başına tünemişlerdir ve böcek avlamaktadırlar. Kısa, düz gagaları havada böcek yakalamak için mükemmel uyum gösterir ancak gömülü hazineleri, örneğin yağlı böcek kurtçuklarını ortaya çıkarmak için pek uygun değildir. Buna karşılık, kasapkuşlarının daha ince, kıvrık gagaları, kazıp sondaj şeklinde besin çıkarmaya daha uygundur.


Lezzetli besinler elde etmek için kazmaya zaman ve çaba harcamak yerine, drongo kuşları diğer türlerin üstün kazma becerilerinden faydalanır. Bunun için, bir kasapkuşu lezzetli bir kurtçuk çıkardığı zaman drongo yanlış bir alarm sesi çıkarır. Drongolar, bu aldatmacadan yararlanarak, gagalarının evrimleştiği şekilde başa çıkabileceklerinden daha fazlasıyla beslenme nişlerini genişletir. İlginç bir şekilde, bireyselleşen drongolar, korumakla yükümlü oldukları türlerle ne kadar sömürücü ve parazit oldukları konusunda farklılık gösterir.


Bireysel drongolar, bu aldatıcı taktiklerini en çok ihtiyaç duydukları zamanlarda, örneğin uçan böcek avlarının çoğunun aktif olamayacak kadar soğuk olduğu zamanlarda da esnek bir şekilde kullanır. Yanlış alarm çağrısı kullanımının stratejik olarak seçici olması, diğer türlerin durumu fark edip bir drongonun blöfünü önlemeye yardımcı olur. Eğer bir karma tür sürüsü görürseniz, tüm türlerin mahalle bekçiliği etkisinden faydalandığı ve özelleşmiş bir beslenme nişine bağlı kalarak çatışmayı en aza indirdiği tamamen uyumlu bir durum olduğunu varsaymayın. Tüm birliktelikler, özellikle çatal kuyruklu drongo guguğu gibi becerikli olanlar tarafından hileye açıktır.


Comments

Popular Posts