Cinsiyet Ayrımcılığından Bireysel Uzmanlaşmaya

Bazı kuşlar, aynı türün üyeleri arasındaki rekabeti en aza indiren çeşitlilik ve uzmanlaşma ile niş farklılaşmasını daha da ileri götürür. Eşeyler arasındaki besin arama bakımından işbölümü, fiziki farklılıklarla ilişkilendirilebilir. Örneğin bazı erkek karabatak türleri dişilerden daha büyüktür ve daha derine dalabilir ve derinde daha uzun süre kalabilir. Dev fırtına kuşlarının erkekleri dişilere zorbalık yapar ve onları besin olarak kullandıkları leşlerden uzaklaştırmak için dişi bireyleri denizde daha uzaklarda yiyecek aramaya zorlarlar.


Buna karşılık, kara kaşlı ve boz başlı albatroslarda erkek egemenliğine dair hiçbir kanıt yoktur. Her iki tür de balık avladığı alanlar eşeyler arasında belirgin bir mekansal ayrım gösteriyor, ancak bu yalnızca yiyecek arama yolculuklarının daha uzun olabildiği kuluçka zamanlarında görülüyor. Her iki türün erkekleri dişilerden daha büyüktür ve havada kalabilmek için daha yüksek rüzgar hızlarına ihtiyaç duyarlar. Daha küçük olan arkadaşlarıyla karşılaştırıldığında en rüzgarlı yerlerde balık tutabilirler, avlanma alanları bu bölgelerle sınırlanmıştır.


Karabataklarda ve Albatroslarda, erkek bireyler dişilerden daha büyük ve beslenme alanları özellikle üreme dönemlerinde mekansal olarak farklılık göstermektedir.

Eşeysel olarak ayrılmış beslenmenin balık tutan kuşlarla sınırlı olduğunu düşünmüyorsanız, Afrika’lı yeşil ağaç ibibiğine dikkat kesilebiliriz. Bu türün erkekleri de dişilerden daha büyüktür ve eşeyler farklı şekilde yiyecek ararlar. Erkeklerin gagaları dişilerden yüzde 36 daha uzundur ve ağaç kabuğu altını araştırmada uzmanlaşmıştır, dişiler ise zamanlarının çoğunu gagalayarak geçirirler. Bunun eşeyler arasındaki rekabeti azalttığı da olasılıklar arasındadır, çünkü karşı cinsten çiftlerin birlikte beslenmeleri ve daha az rekabete girmeleri daha olasıdır. Bu beslenme farklılıkları yalnızca kuşlar erginleştikçe ortaya çıkar, çünkü genç kuşlar gaga şeklinde eşeysel farklılık göstermez.

Yırtıcı kuşlar arasında durum bilinenin tersine dönüyor; erkekler daha küçük eşey olma eğiliminde. Özellikle, eşeyler arasındaki boyut farklılıkları, erkeklerin daha küçük ve daha çevik olmaktan yararlandığı yırtıcı kuşlarda ortaya çıkıyor. Bu nedenle, daha yoğun habitatlarda avlanan veya grup halinde yaşamaktan ziyade daha bölgesel yaşayan, yani bir teritoryum tutan, yani alan savunan bireyler daha küçük avlarla yetinirken erkekler küçük olma eğiliminde. Bunun nedeni, erkek yırtıcı kuşların genellikle dişilerin yumurta üzerinde olduğu ve sonrasında yavrularla ilgilendiği dönem olan üreme mevsimi sırasında besin yükünü taşıması ve ayrıca erkeklerin genellikle savundukları alanlar için kavgalara girişmesi olabilir.

Poyrazkuşu (Haematopus ostralegus)

Avrasya poyrazkuşları arasında eşeye özgü bir uzmanlaşma olsa da, her iki eşeyin üyeleri de bir sürekliliğin içinde yer alıyor. Ayrıca, pek çok dişi ve erkek poyrazkuşunun ne uzun ne kısa gagaya sahip olması ve her iki eşeyin tercih ettiği avları da elde etme konusunda iyi olması nedeniyle önemli bir örtüşme gösteriyor. Sürekliliğin her iki ucundaki kuşlar, en soğuk yıllarda daha fazla avantaja sahipken, çoğu yıl ortalama gagalı her iki eşeyden kuşların da yaygın besine uzmanlaşanlar kadar hayatta kalmaları muhtemeldir. Dişilerin genellikle daha büyük eşeye sahip olması ve daha büyük kuşların daha uzun gagalara sahip olma eğiliminde olması nedeniyle, bu uzmanlaşmanın ne kadarının diğer faktörlerin aksine kaynaklara yönelik rekabetten kaynaklandığı da belirsizdir.  Bir sonraki bölümde, bir tür içindeki rekabetin her zaman kuş gagası çeşitliliğinin evrimini şekillendiren temel faktör olmadığını göreceğiz.  

Comments

Popular Posts